گازهای فاضلاب ، عوامل ایجاد بوی بد ، مضرات و راه های رفع آن

گازهای فاضلاب همیشه مشکل بو را برای اهالی یک خانه ایجاد می کنند.

گازهای فاضلاب ، ترکیبی از گازهای معدنی است که با عملکرد باکتری های غیرهوازی (باکتری هایی که نیاز به اکسیژن ندارند) بر روی لجن و فاضلاب ایجاد می شود.

گازهای فاضلاب شامل سولفید هیدروژن، لوله بازکنی آمونیاک، دی اکسید کربن، متان، نیتروژن و هیدروژن می باشند.

عوامل ایجاد بوی بد فاضلاب

سولفید هیدروژن عامل اصلی ایجاد بو است. لوله بازکنی تهران هر چند در موارد نادر آمونیاک هم منجر به ایجاد بو می شود.

بقیه گازهای ذکر شده بی بو هستند و تاثیری در مقدار بو ندارند.

آستانه بو یا پایین ترین غلظتی که سولفید هیدروژن را می توان استشمام کرد رقمی مابین یک هزارم و یک صدم قسمت در میلیون است.

این رقم عددی بسیار کوچک است.

برای درک بهتر باید گفت که در یک مقیاس خطی، لوله بازکنی تهرانپارس یک قسمت در میلیون مشابه یک سانتیمتر در ده کیلومتر است.

مضرات استشمام گازهای فاضلاب

گاز سولفید هیدروژن به مقدار زیاد سمی لوله بازکنی نارمک است.

اما برای کسانی که تحت غلظت های معمول این گاز در منازل قرار میگیرند مشکلی ایجاد نمی کند.

در غلظت های بالای ۱۵۰ قسمت در میلیون، استشمام این گاز بر روی سلسله اعصاب مرکزی تاثیر کذاشته و منجر به افسردگی می شود.

این میزان بین ۱۵۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ برابر مقدار قابل شناسایی توسط اغلب مردم است.

هیچ وقت هیچ گازی در چاه ها و لوله های فاضلاب خانگی به غلظت خطرناک نمی رسد رفع گرفتگی توالت و مشکلی برای ساکنین ایجاد نمی کند.

هر چند اگر کسی در تونل یا چاه های مرکزی حاوی فاضلاب وارد شود احتمال مسمومیت وجود دارد.

علت آن وجود مقدار بسیار زیاد باکتریهای بی هوازی است تخلیه چاه که مواد فاضلاب را تجزیه کرده و منجر به تولید گاز می شوند.

دلایل ورود گاز فاضلاب به خانه

تنها دلیل ورود گازهای فاضلاب به منزل، عدم وجود شترگلو در سیستم زهکشی خانه است.

راههای دیگری که گاز فاضلاب می تواند از آن طریق وارد منزل شود عبارتند از:

• شترگلوی خشک :

اگر در لوله کشی زهکش شترگلو نصب شده باشد تا مدت ها مورد استفاده قرار نگیرد، آب شتر گلو تبخیر شده و اجازه ورود گاز به منزل را میدهد.

• یک شترگلوی آسیب دیده :

اگر شترگلو ترک بخورد و به آب اجازه خروج بدهد، فاضلاب در زمین نفوذ کرده و آنجا باقی می ماند و منجر به تولید بو می شود.

• یک خط زهکش آسیب دیده :

اگر خط زهکش مابین لوله اصلی فاضلاب و شتر گلو بشکند یا ترک بخورد، اجازه خروج گاز ها را به محیط اطراف می دهد.

از طرفی یک خط زهکش آسیب دیده به فاضلاب زهکش اجازه نفوذ در پی یا زیرزمین خانه شما را می دهد.

این امر منجر به ایجاد و ورود گازهای فاضلاب به خانه می شود.

• یک تهویه گرفته یا آسیب دیده :

سیستم تهویه لوله کشی به گونه ای طراحی شده که اختلاف فشار اتمسفری ایجاد شده توسط جریان فاضلاب را در کل لوله کشی یکنواخت نگه دارد.

همچنین به گازهای فاضلاب اجازه دهد که توسط تهویه از سیستم لوله کشی به اتمسفر بالای خانه رها شوند.

وجود مدخل های بدون شترگلو در سیستم لوله کشی خانه، سبب ورود گازهای فاضلاب به داخل خانه می شود.

اگر در خانه تهویه مناسب وجود نداشته باشد، فشارهای غیر یکنواخت ایجاد می شود.

این یکنواختی سبب برگشت گازهای فاضلاب به دهانه لوله شده و حتی ممکن است فاضلاب از خانه خارج نشود.

نحوه ایجاد گازهای فاضلاب

این گازها وقتی ایجاد می شوند که اکسیژن موجود نباشد و یا دیگر اکسیدکننده ای در محیط می وجود نداشته باشند.

مطالعات نشان داده که در فاضلاب تازه سولفید هیدروژن برای دو تا سه روز تولید نمی شود.

اما در گذر زمان و یا در تصفیه خانه های فاضلاب تولید سولفید هیدروژن امری معمول است.

با این حال بعضی از محیط ها شرایط را برای تولید سولفید هیدروژن در لوله ها فراهم می کنند.

شرایط مناسب برای تولید سولفید هیروژن

• لایه آهکی پوشش دهنده لوله فاضلاب که در زیر خط جریان آب قرار گرفته است.

هرچند ضخامت این لایه می تواند تنها چهار دهم اینچ باشد اما فاقد اکسیژن است و در آن سولفید هیدروژن تولید می شود.

• اگر لجن در کف لوله فاضلاب ته نشین شود

به دلیل مصرف اکسیژن توسط لجن ها و نبود اکسیژن، سولفید هیدروژن در این محیط نیز تشکیل می شود.

• اگر مشکلی در جریان لوله فاضلاب به وجود بیاید(گرفتگی جزیی یا کلی لوله ها)

در نتیجه فاضلاب بخوبی خارج نشده و میزان اکسیژن پایین می آید.

در این حالت سولفید هیدروژن می تواند در خود فاضلاب تولید گردد.

نحوه رفع گازهای فاضلاب

اگر مشکل در سیستم جمع آوری فاضلاب جزیی است، می توان با شستشوی ناگهانی و یکباره لوله های فاضلاب میزان جریان را زیاد کرده و ته نشست ها و گرفتگی ها را برطرف نمود.

بهترین راه این است که مشکل سیستم لوله کشی را پیدا کرده و آن را برطرف نمایید.

اگر زهکش های کف شترگلو ندارند، بهتر است جهت نصب اقدام نمائید.

زیرا مسدود کردن ساده زهکش کاری عاقلانه نخواهد بود.

در این حالت آبی که وارد زیر زمین شده جایی برای رفتن ندارد و به داخل خانه جریان خواهد یافت.

در این حالت هیچ لوله کشی نمیتواند بدون تخریب محل مشکل را برطرف نماید.

در نتیجه بهتر است از انجام اینکار خود داری نمایید.